
Prawia jako systemowa koncepcja kultury jest zakorzeniona w słowiańszczyźnie, w jej duchowości opartej na mentalności rolniczej. Jak wiemy, patrz Księga Prawii na tym portalu, realna duchowość oparta jest na języku. Rodzina krajów słowiańskich tworzy wielowiekową szeroką wspólnotę kulturową cechującą się, niezależnie od używanego alfabetu, dużym podobieństwem wszystkich języków.
Każdy wie, że z np. z Czechami, a tym bardziej ze Słowakami, Słoweńcami i Ukraińcami „łatwo się dogadać”.
Można się przekonać, że w sprawach codziennych stosunkowo łatwo możemy się wzajemnie zrozumieć, a w praktyce sprawdza się uzgodnienie, że każdy z rozmówców wypowiada się w swoim języku narodowym. Jednak w sprawach wykraczających poza ten obszar tematyczny pojawiają się znaczne trudności. Wystarczy sięgnąć do dowolnej książki naukowej.
Dobrze pamiętam sytuację, w której sięgnąłem po raz pierwszy do książki z zakresu psychologii w języku czeskim: nie zrozumiałem ani jednego pełnego zdania bez słownika!
Kiedy w kontaktach międzynarodowych w obszarze krajów słowiańskich podejmuje się problemy, w których dokładne znaczenie wielu słów i niuansów językowych posiada dużą wagę, ryzykowne jest potakiwanie jako potwierdzanie zrozumienia swego partnera. Jednocześnie już chociażby w procesach ogólno-europejskiej integracji odbywającej się w ramach Unii Europejskiej kontakty między poszczególnymi krajami, a więc także w obrębie wspólnoty słowiańskiej, zacieśniają się i obejmują coraz to nowe obszary współczesnego życia w szybko rozwijającej się cywilizacji i środków komunikacji.
Czy w kontaktach w rodzinie narodów słowiańskich jesteśmy skazani na niemal bezduszny dla Słowian język angielski?
Odpowiedzią na takie wyzwanie jest Neoslavonic – język ogólnosłowiański.
V. Merunka: Novoslovienskij jazyk. Nová Forma, České Budějovice 2009 oraz „Neoslavonic zonal constructed language” Nová Forma, České Budějovice 2012, to dwie wersje monografii na temat tego uniwersalnego języka słowiańskiego.
Novosloviensky jezyk – Neoslavonic jest efektem realizacji niekomercyjnego projektu, stworzonego z myślą o wszystkich Słowianach (ale nie tylko). Okazuje się, że ponad połowa terytorium Europy jest zamieszkana przez społeczności posługujące się językiem słowiańskim. Na całym świecie żyje około 400 milionów osób pochodzenia słowiańskiego. Już w IX wieku dwóch bizantyjskich greckich braci misjonarzy Konstantinos (Cyryl) i Methodios (Metody) z Salonik opracowali język staro-cerkiewno-słowiański. Natomiast w 2009 roku powstał język Neoslavonic-Novosloviensky lub Interslavic-Medžuslovjanski obejmujący grupę języków : rosyjski, ukraiński, rusiński, białoruski, polski, łużycki, czeski, słowacki, słoweński, chorwacki, bośniacki, czarnogórski, serbski, macedoński, bułgarski oraz różne dialekty. Jego autorem i propagatorem jest Vojtěch Merunka , profesor na Wydziale Fizyki Jądrowej Politechniki Czeskiej w Pradze. Twierdzi, że jako Słowianie możemy nauczyć się tego języka w ciągu 1-2 tygodni, a w obcowaniu z osobą posługującą się nim, nawet w ciągu 48 godzin.
Nauka tego języka może być nie tyko użytecznym, ciekawym i pouczającym doświadczeniem, gdyż przeprowadzenie wielu porównań językowych ułatwi zrozumienie, a następnie rozumiejącego działania, istoty duchowości na języku opartej. A tak uzyskana świadomość będzie dobrze służyć odnajdowaniu w życiu indywidualnej drogi życiowej prowadzonej przez wspólnotowe więzi we własnym środowisku.
Poniższy krótki tekst został napisany w języku ogólno-słowiańskim.
Vsi ljudi rodjut se svobodni i rovni v svojem dostojenstviji i pravah. Oni sut obdarieni razumom i s’viestju i treba jim jest postupati drug s drugom v duhu bratstva.
Czyż nie jest możliwe odczytanie jego treści bez umiejętności posługiwania się tym językiem?
Dla porównania przedstawiam tą samą treść zapisaną w innych słowiańskich alfabetach i ortografiach:
Вси људи родют се свободни и ровни в својем достојенствији и правах. Они сут обдаріени разумом и съвіестю и треба јим јест поступати друг с другом в духу братства.
Βση λιουδη ροδιουτ σε σβομποδνη η ροβνη β σβοιεμ δοστοιενστβηιη η πραβαχ. Ονη σουτ ομπδαριενη ραζουμομ η σ’βιεστιου η τρεμπα ιημ ιεστ ποστουπατη δρουγ σ δρουγομ β δουχου μπρατστβα.
Na stronie www.neoslavonic.org zainteresowani znajdą podręcznik nauki tego języka także w wersji polskiej.
Jakby nie było jest jeszcze Medžuslovjanski, wspólny projekt z Novoslověnskim: http://steen.free.fr/interslavic/conjugator.html
Dla mnie jako Polaka jest on bardziej zrozumiały, novoslověnski opiera się na SCS a slovianski już nie.
A jak brzmi w tym języku „Ojcze nasz”?