
1. Pojęcie transformacji kulturowej
Każdy aktualny mit dziejotwórczy musi być szerszy od mitu poprzedniego pokolenia, które miało mniej rozbudowane ekstensje, zewnętrzne protezy zmysłów. Mitu tego jeszcze nie można odczytać. Można jednak rozpatrzeć widoczne działania w licznych indywidualnych projektach strategii życiowej i rozwiniętego domyślnego programu cywilizacji, a dopiero potem doszukać się głębszej duchowej siły, która uruchamia te działania. Będą one zasilaniem i napędem wymagającej wręcz wymiany paradygmatu człowieka i kultury transformacji kulturowej.
Transformacja kulturowa w teorii prawii oznacza cały kompleks przedsięwzięć, których celem jest stwarzania warunków, w których nastąpi przełamanie istniejącego kryzysu kulturowego i może rozwijać się nowy mit kulturotwórczy. Jej zadaniem jest przebudowanie podsystemów kultury, objęcie nimi obszarów systemów społecznych oraz dostosowanie rozwiązań politycznych do zmieniającej się mapy ich zasięgów i sił występujących w przeorganizowanym świecie. Będzie ona miała wielowymiarowe oblicze i obejmie większość obszarów kultury, co łączy się z koniecznością rozbudowy hierarchii wartości (aksjologii) i stosowanych zasad etyczno-moralnych oraz struktury całego systemu.
2. Najpierw transformacja duchowa
Transformacja duchowa ma za zadanie odbudowę i wzmocnienie sfery duchowości w zakresie treści jej głównych wymiarów. Działania w tym zakresie powinny więc obejmować:
Tożsamość, która w schyłkowej kulturze doznała skutków jej ograniczania, skrócenia perspektywy czasowej, oraz zawężenia bazy społecznej i eliminacji innych obszarów świata z jej dziedziny. Poszerzanie tożsamości powinno więc dotyczyć wszystkich tych jej składników. Tożsamości ideologizujące i wirtualne nie powinny być brane pod uwagę, gdyż trzeba sięgnąć do głębszych pokładów duchowości i jej nieskażonego dziedzictwa, gdyż w nich zachowała się transcendencja. Dla Słowian bazą takich źródeł będzie etymologia języka słowiańskiego, semiotyka języka i dawna duchowość słowiańska.
Wyznawane wartości przez powrót do moralności i stworzenie poza konfesyjnej etyki religijnej. Zanik etyki dokonał się przez dwa czynniki:
- Kler (różnych konfesji), który zawłaszczył pojęcia etyczne i w miejsce ich podstawił treści pomocne w sprawowaniu władzy nad ludźmi, którzy w dobrych intencjach, z takich zakłamanych pojęć etycznych wyprowadzili idee moralne. One nie tworzą moralności zgodnej z pierwotnymi przeświadczeniami o dobru i pięknie, i prowadzą ludzi do nieuświadamianej sobie demoralizacji.
- Libertyńskie idee filozofów epoki dominacji myśli racjonalistycznej.
W tej sytuacji pojawił się rzeczywisty brak etyki, estetyki i teorii prawa, a w pustce po nich nie można zbudować całego systemu odniesienia do wartości. Trzeba powrócić do podstawowych pytań filozoficznych i odpowiadając na nie w dyskursie publicznym określić duchowe podstawy kultury.
Etyka naturalna nie istnieje, gdyż natura nie zna duchowości, to kultura wprowadza ją w życie. Jednak etyki nie można ustanawiać poprzez dowolne postulaty metafizyczne, gdyż wtedy jako produkt intelektu, łatwo przyjmują postać abstrakcji nie posiadających odniesień do doświadczanej rzeczywistości. W kulturze moralność wynika z nieświadomych przeświadczeń na temat natury świata łącznie z jego wirtualną warstwą. Rozwiązaniem problemu jest konsensus moralny łączący większość społeczeństwa bez odwoływania się do doktryn i treści religijnych. To co łączy uniwersalną etykę świecką z religijną wchodzi do kodeksu tego konsensusu, a to je różni – zostaje pominięte.
Transgresję i wszechstronne jej powiększanie. Młode pokolenia rodzą się z dużym potencjałem duchowym, a współczesne gadgety cywilizacyjne rozbudzają ich wolę transgresji, ciągłego przekraczania granic tego, co już posiadamy i potrafimy. Jednak istniejące rozwiązania organizacyjne i ideologiczne nakierowane są na jej tłumienie. Nowe rozwiązania organizacyjne cywilizacji wspierające rozwój duchowy uruchomią transformację samoczynną. Najnowsze technologie elektroniczne i informatyczne dziś stały się dla młodych wręcz przedłużeniem natury. Obecna łatwość komunikowania się poszerza tożsamość o element społeczny, a przy okazji odniesienia do wartości wzbogacają je o pierwiastek humanistyczny, czyli o perspektywę widzenia świata przez innych ludzi we wzajemnym, sieciowym współdziałaniu.
Po transformacji kulturowej, wymianie głównego paradygmatu z racjonalnego na duchowy, zaistnieje świadomość poszerzona, którą nie bez racji nazywa się kosmiczną. Młode pokolenie zawsze czeka na nowe idee, pragnie wykorzystać swój potencjał transgresyjny i będzie poszukiwać możliwości jego wykorzystania we wszystkich dostępnych mu przestrzeniach swego życia. Obecnie widoczne jest to chociażby w dynamice rozwoju indywidualnej przedsiębiorczości, którą programowo niszczył realny socjalizm.